COLLECTIE_TROPENMUSEUM_Werpmes_praalwapen_en_statussymbool_TMnr_5633-55.jpg (700 × 531 pixels, file size: 181 KB, MIME type: image/jpeg)
This is a file from the Wikimedia Commons. Information from its description page there is shown below. Commons is a freely licensed media file repository. You can help. |
Summary
Nederlands: WerpwapenNederlands: Werpmes, praalwapen en statussymboolLocal name: Kpinga | |
---|---|
Title |
Nederlands: Werpwapen Nederlands: Werpmes, praalwapen en statussymbool Local name: Kpinga |
Description |
Nederlands: Werpmessen als deze hebben een hoge waarde en werden ook als ruilmiddel gebruikt in de tijd voor de introductie van muntgeld door kolonisten.
Het werpmes in Centraal Afrika werd voornamelijk gebruikt als aanvalswapen in strijd en oorlog en pas in tweede instantie als wapen bij de jacht. Het mes heeft door zijn vorm meer snijvlakken dan een 'gewoon' mes zodat het bij een juiste worp meerdere diepe wonden kon toebrengen. De speciale vleugels zorgden er voor dat het mes tijdens de worp een geluid maakte als van een snorrebot (bull-roarer, soort slingerinstrument van hout) en het zonlicht weerkaatste als bij een bliksemschicht. Dit zou volgens Felix (1991:31) een enorm psychologische impact hebben gehad op de vijand. Het werpmes zou volgens sommige historici de Zande zelfs zo'n grote technologische voorsprong hebben gegeven op de omliggende bevolkingsgroepen dat de messen tezamen met de strikte organisatie hebben bijgedragen tot de snelle expansie van de Zande in het noorden van Congo (Felix, 1991:31). De meeste werpmessen worden rechtshandig geworpen, zo ook dit exemplaar, linkshandige exemplaren zijn zeldzaam. Zie voor de wijze waarop dit type mes geworpen wordt Felix, pagina 8, 32 en 33 en Westerdijk (1988), pagina 21. Een goed werpmes kan een afstand van 50 meter met gemak overbruggen, de optimale precisie ligt ergens tussen de 10 en 20 meter en redelijk precies blijft hij tot de 30 meter. De greep is omwikkeld met een stuk touw om de grip van de gebruiker te vergroten. Het mes wordt over de schouder gedragen, al dan niet in een beschermhoes, of bevestigd aan de binnenzijde van een schild. Meestal had men meerdere messen bij zich, volgens Felix (1991: 32) droegen Zande en Nzakara krijgers zo'n vier tot vijf exemplaren ondersteboven aan de handgreep van hun schild (binnenzijde). Omdat het werpmes duur en moeilijk te vervangen was werd het niet in elke strijd gebruikt, maar afhankelijk van de situatie en kansen van terugvinden. In man tot man gevechten werden de werpmessen als slag- en steekwapen gebruikt. Naast de functie als wapen verleende een mooi werpmes de bezitter ook een bepaalde status binnen de maatschappij. IJzer was immers een zeldzaam en duur materiaal dat alleen de hoger geplaatsten zich konden veroorloven. Dus hoe spectaculairder en verfijnder (versierd), hoe kostbaarder het mes en hoe hoger de rang van de eigenaar. Dus sommige werpmessen zijn nooit als wapen bedoeld geweest en fungeerden alleen als statussymbool en teken van rijkdom. Ook kon een mes na de dood van zijn eigenaar tot ritueel en heilig object verheven worden. Eenvoudige werpmessen werden ook wel gebruikt voor: het slachten van dieren, het snijden van gewassen, het kappen van kleine bomen en hout, rituele offers, dansaccessoire en bij initiatie ceremonies. Miniaturen en imitaties werden speciaal gemaakt voor vrouwen om te gebruiken in agrarische dansen (Felix 1991: 39). Felix deelt dit type mes in bij de Z-vormige messen en stijlprovincie VIII(1991: 15 en 96-107) dat de diverse Zande groepen omvat. Door de vorm en technische perfectie van hun messen worden deze wel de koning van de werpmessen genoemd (inheemse naam: kpinga, kipinga, pinga of variaties daarop). Dit exemplaar heeft alle kenmerken van voorbeeld E, afkomstig van de Nzakara. Het werpmes valt volgens P. Westerdijk in categorie S.P. VIII-5 (1988: 203-224). |
Date |
before 1930 date QS:P571,+1930-00-00T00:00:00Z/7,P1326,+1930-00-00T00:00:00Z/9 |
Dimensions | circa 50,5 x 46cm (19 7/8 x 18 1/8in.) |
Accession number |
5633-55 |
Notes |
Nederlands: Culturele Herkomst: Nsakkara, Nzakara, Sakara Functionele categorie: projectiles, firearms and accessories, status-, rang- en waardigheidstekenen, identificatiemiddelen, status, rank and other insignia, strijdwapens, weapons of war, werpwapens, projectielen, vuurwapens en accessoires Geografische Herkomst: Uele- Noordwest Materiaal - hoofd: ijzer Materiaal - overig: plantaardig vezel Objecttrefwoord: werpmessen Techniek: Gesmeed, Gevlochten |
Source/Photographer | Collectie Stichting Nationaal Museum van Wereldculturen |
Licensing
This file was provided to Wikimedia Commons by the National Museum of World Cultures as part of a cooperation project. The museum brings together the collections of the Tropenmuseum, Afrika Museum and the Museum of Ethnology. It exclusively provides images that are either made by its own staff, or that are otherwise free of copyright.
Bahasa Indonesia ∙ dansk ∙ Deutsch ∙ English ∙ español ∙ français ∙ italiano ∙ magyar ∙ Nederlands ∙ Plattdüütsch ∙ polski ∙ português ∙ sicilianu ∙ Tiếng Việt ∙ македонски ∙ русский ∙ മലയാളം ∙ Bahaso Melayu Jambi ∙ +/− |
- You are free:
- to share – to copy, distribute and transmit the work
- to remix – to adapt the work
- Under the following conditions:
- attribution – You must give appropriate credit, provide a link to the license, and indicate if changes were made. You may do so in any reasonable manner, but not in any way that suggests the licensor endorses you or your use.
- share alike – If you remix, transform, or build upon the material, you must distribute your contributions under the same or compatible license as the original.
This file by Tropenmuseum was uploaded as part of the Share Your Knowledge project developed within WikiAfrica. |
Items portrayed in this file
depicts
image/jpeg
d3f388d0bc4ff6d7894ea4bc2444ca0d3f65effb
185,480 byte
531 pixel
700 pixel
File history
Click on a date/time to view the file as it appeared at that time.
Date/Time | Thumbnail | Dimensions | User | Comment | |
---|---|---|---|---|---|
current | 15:38, 21 July 2012 | 700 × 531 (181 KB) | M.casanova |
File usage
The following 3 pages use this file:
Global file usage
The following other wikis use this file:
- Usage on ca.wikipedia.org
- Usage on de.wikipedia.org
- Usage on eo.wikipedia.org
- Usage on es.wikipedia.org
- Usage on fi.wikipedia.org
- Usage on it.wikipedia.org
- Usage on nl.wikipedia.org
- Usage on nl.wiktionary.org
- Usage on www.wikidata.org
Metadata
This file contains additional information, probably added from the digital camera or scanner used to create or digitize it.
If the file has been modified from its original state, some details may not fully reflect the modified file.
Camera manufacturer | NIKON CORPORATION |
---|---|
Camera model | NIKON D700 |
Exposure time | 1/60 sec (0.016666666666667) |
F-number | f/16 |
ISO speed rating | 100 |
Date and time of data generation | 09:21, 2 March 2011 |
Lens focal length | 48 mm |
Orientation | Normal |
Horizontal resolution | 300 dpi |
Vertical resolution | 300 dpi |
Software used | Adobe Photoshop CS3 Windows |
File change date and time | 11:04, 30 August 2011 |
Exposure Program | Manual |
Exif version | 2.21 |
Date and time of digitizing | 09:21, 2 March 2011 |
Shutter speed | 5.906891 |
APEX aperture | 8 |
Exposure bias | 0 |
Maximum land aperture | 3 APEX (f/2.83) |
Metering mode | Pattern |
Light source | Unknown |
Flash | Flash did not fire |
DateTimeOriginal subseconds | 25 |
DateTimeDigitized subseconds | 25 |
Color space | sRGB |
Sensing method | One-chip color area sensor |
File source | Digital still camera |
Scene type | A directly photographed image |
Custom image processing | Normal process |
Exposure mode | Manual exposure |
White balance | Auto white balance |
Digital zoom ratio | 1 |
Focal length in 35 mm film | 48 mm |
Scene capture type | Standard |
Scene control | None |
Contrast | Normal |
Saturation | Normal |
Sharpness | Normal |
Subject distance range | Unknown |