File:COLLECTIE TROPENMUSEUM Paar zilveren kledingspelden met ketting TMnr 5504-10.jpg

Original file(488 × 700 pixels, file size: 92 KB, MIME type: image/jpeg)

Summary

Nederlands: KledingspeldNederlands: Paar zilveren kledingspelden met kettingLocal name: Tizerzay
Title
Nederlands: Kledingspeld
Nederlands: Paar zilveren kledingspelden met ketting

Local name: Tizerzay
Description
Nederlands: Paar driehoekige kledingspelden (fibulae), verbonden door een schakelketting. De siermotieven die op dit sieraad zijn gegraveerd bestaan uit florale motieven in laag reliëf, lijnen en cirkels. De driehoeksvorm van de spelden, ook wel 'ramskop' genoemd, verwijst naar een oude cultus in Noord-Afrika, namelijk de cultus van de ram (Izemer in het Berbers). Deze cultus voert volgens sommige wetenschappers terug op de verering van de god Amon in het oude Egypte. De tempel van Amon bevond zich in de Egyptische oase Siwa die door Berbers bewoond werd. De ram stond symbool voor lichamelijke kracht, viriliteit en een actief leven (Haddadou 1993: 172). Behalve bij sieraden wordt het driehoeksmotief gebruikt in de Berberarchitectuur, zoals in houten kapitelen (Flint 1973: 11). De schakelketting, sinselt of asherrab (Berber) genaamd, is voorzien van twee kokers. De kokers van dit sieraad hebben de vorm van een heiligengraf en kunnen een amuletpapier bevatten (harz). Dit sieraad is waarschijnlijk afkomstig uit de Ihahen-regio in het Zuid-Westen van de Hoge Atlas, zie voor een vergelijkbaar voorwerp de literatuur (Rabaté1996: 163).

Kledingspelden (fibulae) hebben zowel een gebruiks- als een sierfunctie. Ze worden door Berbervrouwen gebruikt om wikkeldoeken vast te binden. Daarnaast zijn ze onderdeel van de borstsieraden die vrouwen bij feesten en andere bijzondere gelegenheden dragen. Fibulae worden vaak als paar gedragen, de twee spelden worden dan door een ketting verbonden. Deze manier van dragen vereist een zekere precisie, namelijk dat iedere speld precies op schouderhoogte wordt vastgemaakt terwijl de ketting ter hoogte van de buik hangt. De schakelketting, sinselt of asherrab (Berber) genaamd, kan eenvoudig zijn, maar is ook vaak voorzien van een bolvormig hangertje dat versierd is met (edel)stenen of andere ornamenten of een versierde amulet. Fibulae kunnen ook zonder ketting, los van elkaar, gedragen worden. Fibulae zijn er in diverse vormen, de meest voorkomende vormen zijn: driehoek, ruit of cirkel. Met name de driehoekvormige fibula wordt tegenwoordig (vanaf eind jaren zestig en begin jaren zeventig) als symbool voor de Berberidentiteit gebruikt. Het embleem van de driehoekvormige fibula vindt men terug in diverse uitingen van kunst en cultuur en tijdens manifesties.

De traditie in Marokko wilde dat sieraden van generatie op generatie, van moeder op dochter, werden overerfd. De toekomstige bruid kreeg in haar uitzet bijna altijd een fibula. Naast de gebruiks- en sierfunctie dienden deze sieraden nog een ander, economisch, doel. Men bewaarde ze om in situaties van financiële nood te kunnen verkopen of te ruilen. Sieraden hebben ook een communicatieve waarde en kunnen bepaalde boodschappen overbrengen. Een sieraad is bijvoorbeeld een teken van liefde. Een vrouw die een fibula, armband, oorring of een khamsa (handje) van zilver draagt, laat haar verbondenheid met haar tradities en afkomst zien. Tot de sieraden waaraan vrouwen een bijzonder waarde hechten behoren de fibulae en khamsa's (handjes). Deze sieraden hebben vaak een magische betekenis gekregen.
Date before 1993
date QS:P571,+1993-00-00T00:00:00Z/7,P1326,+1993-00-00T00:00:00Z/9
Dimensions circa 112 x 13,5cm (44 1/8 x 5 5/16in.)
Accession number
5504-10
Notes
Nederlands:
Culturele Herkomst: Ashilhi, Chleuh, Ishilhayen, Shluh, Tachelhiyt, Tachilhiyt
Functionele categorie: hals-, borst- en rugsieraden, jewellery for neck, chest and back, magical protection, magische bescherming en afweer
Geografische Herkomst: Marokko- Zuid
Geografische Herkomst (vervaardiging): Haut Atlas, Hoge Atlas
Materiaal - hoofd: zilverlegering
Techniek: Ajour, Gegraveerd, Geslagen, Gesmeed, Gesoldeerd
Source/Photographer Collectie Stichting Nationaal Museum van Wereldculturen
Other versions English translation: Pair of triangular clothing pins (fibulae), connected by a link chain. The ornamental motifs engraved on this piece of jewelry consist of floral motifs in low relief, lines and circles. The triangular shape of the pins, also called 'ram's head', refers to an old cult in North Africa, namely the cult of the ram (Izemer in Berber). This cult, according to some scientists, goes back to the worship of the god Amun in ancient Egypt. The Temple of Amun was located in the Egyptian oasis Siwa inhabited by Berbers. The ram symbolized physical strength, virility and an active life (Haddadou 1993: 172). Except for jewelry, the triangle motif is used in Berber architecture, such as in wooden capitals (Flint 1973: 11). The link chain, called sinselt or asherrab (Berber), has two tubes. The tubes of this piece of jewelry have the shape of a saint's grave and can contain an amulet paper (harz). This piece of jewelery probably comes from the Ihahen region in the south-west of the High Atlas, see the literature for a comparable object (Rabaté1996: 163).

Licensing

w:en:Creative Commons
attribution share alike
This file is licensed under the Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported license.
You are free:
  • to share – to copy, distribute and transmit the work
  • to remix – to adapt the work
Under the following conditions:
  • attribution – You must give appropriate credit, provide a link to the license, and indicate if changes were made. You may do so in any reasonable manner, but not in any way that suggests the licensor endorses you or your use.
  • share alike – If you remix, transform, or build upon the material, you must distribute your contributions under the same or compatible license as the original.
This file by Tropenmuseum was uploaded as part of the Share Your Knowledge project developed within WikiAfrica. WikiAfrica

Captions

Pair of triangular clothing pins (fibulae), connected by a link chain. The ornamental motifs engraved on this piece of jewelery consist of floral motifs in low relief, lines and circles.

Items portrayed in this file

depicts

image/jpeg

b0a409801b198edd392a6871fb6340793f27eaa4

93,981 byte

700 pixel

488 pixel

File history

Click on a date/time to view the file as it appeared at that time.

Date/TimeThumbnailDimensionsUserComment
current13:24, 21 July 2012Thumbnail for version as of 13:24, 21 July 2012488 × 700 (92 KB)M.casanova
The following pages on the English Wikipedia use this file (pages on other projects are not listed):

Global file usage

The following other wikis use this file: